Warszawskie wieżowce

Warszawskie wieżowce – jest to zbiór ok. 30 budynków (wieżowców) w Warszawie mających ponad 65 m wysokości (w dwóch przypadkach więcej niż 200 m), i około 55 nowych (od 70 m do 350 m) w różnych etapach ich realizacji. Są to wieżowce aktualnie budowane i przebudowywane, mające zgodę na budowę, oraz planowane, które oczekują zgody na ich realizację.

Warszawskie wieżowce to nie tylko największe budowle w Polsce – 11 najwyższych wysokościowców kraju szpikuje właśnie sylwetkę stolicy – ale prezentują one również wysoką zabudowę w skali europejskiej: Warszawa jest jednym z najwyższych miast Europy po Moskwie, Frankfurcie nad Menem i Londynie.

Wysokość 65 metrów przekraczają również w Warszawie komin elektrociepłowni Kawęczyn mający wysokość 300 m, oraz filary dwóch mostów: Siekierkowskiego – 90 m i Świętokrzyskiego – 88 m.

Historia[]

Początki[]

Pierwszy warszawski wysokościowiec - budynek Towarzystwa Akcyjnego Telefonów "Cedergren", później PAST

Pierwszy warszawski wysokościowiec powstał jeszcze w czasach zaboru rosyjskiego. Budynek naśladujący średniowieczną wieżę zamkową zbudowany został na ulicy Zielnej w latach 1906-1908 dla szwedzkiego Towarzystwa Akcyjnego Telefonów "Cedergren". Jego wysokość od podstawy fundamentów do szczytu wynosiła 51 m. Był to wtedy prawdopodobnie najwyższy budynek w całym Imperium Rosyjskim oraz jedna z pierwszych tego typu konstrukcji żelbetowych w Europie. Składał się z wieży z ośmioma wysokimi piętrami i niższej części czteropiętrowej. W 1922 budynek przejęła Polska Akcyjna Spółka Telegraficzna i dzięki temu znany jest on do dziś jako PAST-a. Budynek PAST-y zasłynął jednak przede wszystkim z zaciętych walk jakie toczyły się o niego podczas powstania warszawskiego.

Pierwszy z prawdziwego zdarzenia drapacz chmur (lub "niebotyk" jak go wtedy nazywano) powstał w Warszawie w 1934 r. przy placu Napoleona (obecnie Powstańców Warszawy). Liczący 17 pięter i 66 metrów Prudential zaprojektował w stylu luksusowego funkcjonalizmu Marcin Weinfeld, za stalową konstrukcję biurowca odpowiedzialny był Stefan Bryła. Zarówno Prudential, jak i PAST-a podzieliły podczas II wojny światowej los całej Warszawy. Mimo poważnych uszkodzeń, oba przetrwały wojnę, w czym pomogła im ich solidna konstrukcja. Po wojnie zostały odbudowane w nieco zmienionym kształcie. Prudential został przeprojektowany przez Weinfelda, który nadał mu socrealistyczny kostium, na potrzeby Hotelu Miejskiego (później Hotel Warszawa).

PRL[]

W latach 1952-1955 w samym centrum zniszczonego miasta wzniesiono Pałac Kultury i Nauki. 231-metrowy (obecnie 237-metrowy), kontrowersyjny dar Józefa Stalina do dzisiejszego dnia dominuje nad stolicą Polski. W latach 60. powstaje 67-metrowy akademik Riviera oraz trzy blisko 80-metrowe wieżowce mieszkalne Ściany Wschodniej. Lata 70. i otwarcie się Polski na Zachód skutkuje zapotrzebowaniem na prestiżowe hotele i biurowce. Zbudowano wtedy m.in. ponad 100-metrowy Hotel Forum (dziś Novotel) oraz biurowce Intraco I i Intraco II (dziś Oxford Tower). W wyniku poważnego kryzysu lat 80. i braku dewiz wszystkie większe budowy wieżowców w Warszawie zostały wstrzymane (wieżowiec na pl. Bankowym i Hotel Marriott) lub całkowicie anulowane.

Przełom XX i XXI wieku[]

Koniec lat 80. i początek 90. to gwałtowne przemiany w Polsce, koniec PRL i powrót do gospodarki rynkowej. Ukończone zostają wreszcie ciągnące się latami budowa 140-metrowego Hotelu Marriott, oraz 100-metrowego Błękitnego Wieżowca przy placu Bankowym. Koniec lat 90. to długo oczekiwany boom na rynku nieruchomości w Warszawie - powstają m.in. FIM Tower i Ilmet. Prawdziwie rekordowy był rok 1999 kiedy to ukończono budowę Millenium Plaza, Warszawskiego Centrum Finansowego oraz przede wszystkim 208-metrowego Warsaw Trade Tower, który ma obecnie najwyżej położone piętra użytkowe w Warszawie. Rynek biurowców powoli ulega nasyceniu, w latach 2000-2001 wzniesiono jeszcze siedziby najbogatszych polskich przedsiębiorstw: PZU Tower i TP S.A. Tower. Lata 2003-2005 to budowa hotelu Westin oraz trzeciego co do wysokości pięciogwiazdkowego hotelu w Europie: Intercontinental. W latach 2000 i 2004 powstały odpowiednio 105-metrowa Babka Tower oraz najwyższy obecnie w Polsce wieżowiec mieszkalny: Łucka City. Na początku 2006 roku do użytku oddany został wieżowiec biurowy Rondo 1, na początku roku 2007 część handlowa kompleksu Złote Tarasy i hotelu Hilton. Aktualnie trwa budowa 192-metrowego apartamentowca Złota 44 luksemburskiej firmy Orco, oczekiwane jest również rozpoczęcie budowy kilku, planowanych od dłuższego czasu, wysokich budynków na terenie dzielnicy Wola.

Stan obecny[]

Ffm-skyline008 — Przykład konsekwentnej polityki wysokościowej - panorama Frankfurtu nad Menem

Zdaniem części urbanistów i architektów budynki wysokościowe w Warszawie, choć niejednokrotnie ciekawe w formie i nowoczesne, w ostatnich latach budowane są w sposób chaotyczny – punktowo, w wielu rejonach miasta – i często niespójny z otoczeniem^[1]. Władze Warszawy nie zdecydowały się dotąd wyznaczyć konkretnych rejonów, gdzie mają być budowane wysokościowce, i pozwalają na wznoszenie ich w różnych miejscach, bez spójnej koncepcji (w innych wielkich miastach europejskich dla zabudowy wysokościowej wyznaczane są określone rejony: w Frankfurcie nad Menem wysokościowce rozmieszczone są wzdłuż jednej arterii komunikacyjnej, w Paryżu – tylko i wyłącznie na obszarze tzw. La Défense, poza śródmieściem, w Toronto – tworzą zagęszczoną panoramę).

W niewystarczającym stopniu chroni się panoramę miasta, w tym tło widokowe Starego Miasta, wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO, które w latach 70. oszpecił Intraco I, a ostatnio North Gate (istnieje niebezpieczeństwo wykreślenia Starego Miasta z tej listy^[2] m.in. gdyby gdzieś w pobliżu powstały jakieś biurowce^[3]) oraz Traktu Królewskiego stanowiącego wraz z otoczeniem tzw. Pomnik historii. Zagrożona jest integralność zespołów architektury XX w. (np. Ściany Wschodniej - pojawiły się pomysły wzniesienia wysokościowców w miejscu domu handlowego Sezam i kina Relax). Budynki lokalizowane są na podstawie doraźnych decyzji o warunkach zabudowy zamiast planów miejscowych, niekiedy wydawane są decyzje sprzeczne z równolegle przygotowywanymi projektami planów miejscowych (jak w rejonie Żoliborza Południowego). Również inwestorzy prowadzą działania ignorujące opracowywane projekty planów, nawet bardzo zaawansowane (promowany pomysł "Parku Światła" w rejonie stadionu Skry, objętym planem miejscowym Pola Mokotowskiego, już po wyłożeniu tego planu do publicznego wglądu i upływie terminu zgłaszania wniosków).

Brakuje konsekwentnej realizacji polityki przestrzennej władz zapisanej w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego i strategii rozwoju miasta. Skutkuje to obniżeniem jakości przestrzeni publicznej miasta, a w przyszłości może spowodować degradację centrum oraz odpływ mieszkańców i inwestorów na peryferie i do innych miast.

Warszawskie wieżowce[]

ZASADA : Za wysokościowce/wieżowce ujęte w tabelach uznajemy budynki o wysokości co najmniej 65 metrów z iglicą/anteną.

TABELA: Istniejące wieżowce w Warszawie:

Lp.	Nazwa budynku	Ulica	Wysokość do dachu (m)	Całkowita wysokość (m)	Liczba pięter	Rok ukończenia budowy
1	Pałac Kultury i Nauki (PKiN)	Plac Defilad	188 m	237 m	42	1955
2	Warsaw Trade Tower (WTT)	Chłodna	184 m	208 m	43	1999
3	Rondo 1 (R1)	Rondo ONZ	159 m	192 m	40	2006
4	Hotel Marriott	Al. Jerozolimskie	140 m	170 m	43	1989
5	Warsaw Financial Center (WFC)	Świętokrzyska	144 m	165 m	35	1998
6	InterContinental Warszawa (IC)	Emilii Plater	154 m	164 m	45	2003
7	Oxford Tower	Chałubińskiego	140 m	150 m	46	1979
8	Intraco I	Stawki	107 m	138 m	39	1975
9	TP S.A. Tower	Twarda	128 m	128 m	30	2001
10	Łucka City	Łucka	106 m	120 m	30	2004
11	Błękitny Wieżowiec	Plac Bankowy	100 m	120 m	29	1991
12	Millennium Plaza	Al. Jerozolimskie	112 m	116 m	28	1999
13	ORCO Tower	Al. Jerozolimskie	115 m	115 m	26	1996
14	Novotel Warszawa Centrum	Marszałkowska	106 m	111 m	33	1974
15	Babka Tower	al. Jana Pawła II	96 m	105 m	28	2000
16	Złote Tarasy	Złota	105 m	105 m	26	2007
17	Ilmet	Rondo ONZ	83 m	103 m	22	1997
18	PZU Tower	Grzybowska	94 m	97 m	28	2000
19	Hotel Hilton	Grzybowska	94 m	94 m	28	2007
20	North Gate	Bonifraterska/ul. Andersa	87 m	94 m	25	2008
22	The Westin Warsaw	al. Jana Pawła II	79 m	94 m	22	2003
23	Euro Centrum	Al. Jerozolimskie	88 m	88 m	21	2002
24	Ściana Wschodnia (punktowiec ul. Zgoda)	Zgoda	78 m	87 m	24	1969
25	Pekao Tower	Grzybowska	80 m	85 m	20	1993
26	Ściana Wschodnia (punktowiec ul. Świętokrzyska)	Świętokrzyska	78 m	85 m	24	1969
27	Warta Tower	Chmielna	82 m	82 m	22	2000
28	Ściana Wschodnia (punktowiec ul. Chmielna)	Chmielna	78 m	81 m	24	1969
29	Dom Studencki Riviera	Waryńskiego	67 m	80 m	20	1964
30	Bank PKO BP S.A.	Wólczyńska	71 m	75 m	17	1976
31	Centrum Systemów Telekomunikacyjnych	Nowogrodzka	73 m	73 m	21	1975
32	Gdański	Słomińskiego	70 m	~70 m	23	2007
33	TP S.A. Office Building	Moniuszki	70 m	70 m	22	2001
34	Prudential	Plac Powstańców Warszawy	66 m	66 m	17	1934
35	Apartamentowiec M2	ul. Słomińskiego	65 m	65 m	18	2006
36	Blue Point	al. Stanów Zjednoczonych	65 m	65 m	17	2001

Wieżowce w budowie[]

Lp.	Nazwa budynku	Ulica	Wysokość do dachu	Całkowita wysokość	Liczba kondygnacji	Planowany rok ukończenia budowy
1.	Złota 44	Złota	192 m	192 m	54	2010
2.	JM Tower	Żelazna	92 m	92 m	27	2010
3.	Platinum Towers	Grzybowska	85 m	85 m	22	2009
4.	Platinum Towers	Grzybowska	85 m	85 m	22	2009
5.	Prosta Tower	Prosta	70 m	70 m	22	2009

Nowe propozycje[]

TABELA: Wieżowce proponowane, których budowa się jeszcze nie rozpoczęła:

L.p.	Tymczasowa nazwa	Lokalizacja	Całkowita wysokość	Piętra	Lata budowy
1	Hotel Sofitel/Biurowiec Orbis/ORCO	Złota	350 m	?	?
2	Lindleya Office Corner	Lindleya	330 m	?	?
3	Hotel/Apartamentowiec/Biurowiec Kulczyk Real Estate	Chmielna/Miedziana	282 m	72	2009?-2011?
4	Hotel/Apartamentowiec Lilium	Al. Jerozolimskie/Chałubińskiego	260 m		2009?-2012?
5	Biurowiec Warsaw Spire	Towarowa/Łucka	220 m	45	2009-2012
6	Hotel/Biurowiec Zw. Gmin Żydowskich RP	Twarda	207 m	?	?
7	Apartamentowiec Kaleidoscope	Prosta/Towarowa	170 m	52	2009?-2011?
8	Biurowiec Platinum Business Centre	Grzybowska	~170 m	32	?
9	Apartamentowiec/Hotel Hinesa	Twarda/Emilii Plater	160 m	40	2009?-2011?
10	Apartamentowiec Ghelamco	Wronia/Grzybowska	160 m	?	?
11	Hotel przy Narodowym Centrum Sportu	Al.Zieleniecka/Sokola	~160 m	?	2009?-2011?
12	Libretto Park 1	Czerniakowska	140? m	?	?
13	Libretto Park 2	Czerniakowska	140? m	?	?
14	Apartamentowiec Waliców Tower	Waliców/Grzybowska	140 m	35	?
15	Biurowiec (3) kompleksu Atrium City	Pereca	140 m	37	2009-2011
16	Apartamentowiec Pirelli Pekao RE	Grzybowska	130? m	?	?
17	Biurowiec Sobieski	Plac A. Zawiszy	130? m	?	?
18	Biurowiec Liberty Tower	Grzybowska	130 m	32	?
19	Apartamentowiec Torca Polska	Sienna/Towarowa	120 m	39	?
20	Biurowiec RUCHu	Prosta	120m	?	?
21	Emerald Tower (IGD)	Grzybowska	110 m	27	2008-2010
22	Apartamentowiec Dom Development	Żurawia/Parkingowa	105 m	30	?
23	Biurowiec/Apartamentowiec/Hotel Impexmetalu (1)	Prosta	102 m	?	?
24	Biurowiec/Apartamentowiec/Hotel Impexmetalu (2)	Prosta	102 m	?	?
25	Apartamentowiec JEMSów	Żelazna/Grzybowska	~100? m	28	?
26	Apartamentowiec Kopińska	Kopińska	93 m	27	2009?-2011?
27	Biurowiec BBI Development NFI	Puławska/Waryńskiego	90 m	23	2009-2011
28	Biurowiec Sando Inmobiliaria	Czerniakowska	84 m	?	?
29	Biurowiec Dipservice	Świętokrzyska	?	?	?
30	Spinaker Tower	Prosta	?	?	?